Wetenschappers van onder meer het Amsterdam UMC denken dat covid-19 ook de hersenen kan beschadigen. Daarom doen ze nu onderzoek naar tweehonderd patiënten die zes tot negen maanden geleden met corona in het ziekenhuis hebben gelegen. ‘Pathologen zien al schade in de hersenen van overleden coronapatiënten. We weten niet of dit bij overlevers ook speelt en hoe vaak het voorkomt.’
Natuurkundige Robert Spreeuw heeft een nieuw effect ontdekt bij draaiende atomen dat vergelijkbaar is met de effectballen van bekende voetballers. Over hoe de effectbal van Roberto Carlos wetenschappers iets kan leren bij het bouwen van een quantumcomputer.
Zelden kunnen masterstudenten zeggen dat ze een wetenschappelijke publicatie in een Nature-tijdschrift op hun naam hebben staan. Mark Snelders en Matt Jenkins zijn daar een uitzondering op. Samen met andere UvA’ers hebben ze de bron ontdekt van een aantal radioflitsen die in een paar duizendste van een seconde in het heelal voorkomen. ‘Deze snelle radioflitsen zijn heel zeldzaam.’
De UvA is sinds kort in het bezit van een certificaat dat wetenschappers in staat stelt om op veel meer plekken dan voorheen drones los te laten. En die drones mogen ook een stukje zwaarder bepakt zijn, waardoor er best wat apparatuur aan zo’n vliegmachientje mag hangen. Goed nieuws, maar waar gebruiken UvA-onderzoekers drones eigenlijk voor? Folia zocht het uit.
Het is de grootste klus tot nu toe voor de UvA-wetenschappers van het 4D Research Lab. Dankzij een enorme inspanning kun je door het zeventiende-eeuwse en negentiende-eeuwse Vlooienburg, oftewel de Waterloopleinbuurt van Amsterdam, wandelen. ‘Het is diepgravend onderzoek. Dat gebeurt heel weinig in Nederland op deze schaal voor meerdere perioden.’
Dertiger Richard die na ernstig zuurstoftekort al ruim 8 jaar in een verpleeghuis zit en overal hulp bij nodig heeft, kan na het innemen van slaapmedicatie weer tijdelijk lopen en praten. UvA’ers onderzochten het effect van het slaapmiddel, en of diepe hersenstimulatie een permanente oplossing kan zijn. ‘Dit is een heel bijzonder verhaal. Diepe hersenstimulatie is hier nog nooit eerder voor gebruikt.’
Sommige UvA-wetenschappers trotseren woeste zeeën om meer te weten te komen over de meest kleine schepsels die belangrijke informatie verbergen over de oceanen. Het zijn grote onderzoeksgebieden waar nog maar weinig over bekend is. ‘Misschien missen we verder wel iets belangrijks; 93 procent van de oceanen is nog helemaal niet beschreven.’
Een badmuts met elektroden kan helpen bij het opsporen van een ernstig herseninfarct, bedachten Jonathan Coutinho en Wouter Potters. Hierdoor kun je in de ambulance al bepalen of iemand snel naar een gespecialiseerd ziekenhuis moet. ‘Als je een patiënt naar een verkeerd ziekenhuis brengt, kun je een uur vertraging oplopen. En dat verkleint de kans dat diegene weer naar huis kan.’
Elke dag verschijnen er wereldwijd honderden studies over covid-19. Het onderzoek gaat razendsnel, maar is voor hoogleraar Joost Wiersinga nog goed bij te houden. Hij schreef zelfs een review die 25.000 coronastudies samenvat. Hij ziet wel dat veel onderzoeken te snel zijn uitgevoerd en daardoor niet zo veel toevoegen. ‘We moeten de zorgvuldigheid niet uit het oog verliezen.’
Het vermoeden bestaat dat minuscule stukjes plastic in de placenta en zo in foetussen terecht kunnen komen. Gavin ten Tusscher en Marja Lamoree proberen uit te vinden of dat zo is.
